Kayseri’de Danişmendlilerden kalma Cami Kebir’in kapıları, Ankara Etnografya Müzesi’ndeki aslına uygun yenilendi.
Kayseri Cami Kebir Güzelleştirme ve Yaşatma Derneği ile kentteki hayırseverlerin de katkılarıyla hazırlanan proje sonucu tarihi mescide yeni kapılar takıldı.
Proje koordinatörü ve araştırmacı muharrir Halit Erkiletlioğlu, Cami Kebir’in Danişmendliler periyodunda yapıldığını, o devir “Sultan Camii” ismiyle bilindiğini söyledi.
Camiyi Danişmend Beyefendisi Melik Muhammed Gazi’nin büsbütün kendi parasıyla devletten hiç faydalanmadan yaptırdığının bilindiğini anlatan Erkiletlioğlu, şöyle konuştu:
“Caminin yapılış tarihi takriben 1134-1143 yılları. Takriben 890 sene üzere bir geçmişe sahip. Danişmendli Beyliği Selçuklu’ya geçince buraya Melik Muzaffereddin isimli bir vali atanıyor. Vali hem eskimiş tahrip olmuş camiyi yeniliyor hem minare ek ediyor ve kuzeye de bir kapı açıyor. Bu kapıya da oyma kapı yaptırıyor, o devrin üslubuyla. O kapı uzun yıllar vazife yaptıktan sonra çatlamış ve eskimiş. Kapıyı 1920’li yıllarda Ankara Etnografya Müzesi’ne götürmüşler.”
Abdullah Gül Üniversitesi (AGÜ) Mimarlık Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Ömer İhtilal Aksoyak ile müzeye gittiklerini ve titiz bir çalışma yürüttüklerini, kapının ölçülerini aldıklarını, modelini ve kilit sistemini tespit ettiklerini anlatan Erkiletlioğlu, daha sonra bir proje hazırladıklarını lisana getirdi.
Projeyi Vakıflar Bölge Müdürlüğüne ilettiklerini ve kabul edildiğini, Tabiat Varlıkları ve Anıtları Muhafaza Konseyi’nde projeyi savunduğunu aktaran Erkiletlioğlu, kapının masraflarını hayırsever Ahmet Somdaş’ın karşıladığını kaydetti.
Caminin 3 kapısının da değiştirileceğini belirten Erkiletlioğlu, “Kapının üzerinde bir kitabe var. ‘Ordu kumandanı, vali, büyük vali Muzafferettin, Allah onun hayrını kabul etsin’ yazıyor. Motamot onu da birebir işledik. 8 ay sürdü, büsbütün el işi oyması kapılar. İroko denilen bir ağaçtan yapıldı. Bu ağaç Afrika menşeili.” dedi.
Projenin mimari müellifliğini yapan Aksoyak da Vakıflar Bölge Müdürü Murat Seçilir ile Vilayet Kültür ve Turizm Müdürü Şükrü Dursun’a katkılarından ötürü teşekkür etti.
Aksoyak, montajı yapılan kapının Ankara’daki kuzey kapısının replikası olduğunu, caminin öbür kapılarına da bunun uygulandığını kaydetti.
Kayseri Cami Kebir Güzelleştirme ve Yaşatma Derneği Başkanı Ömer Faruk Çarşıbaşı da en büyük beklentilerinin Ankara Etnografya Müzesi’ndeki orjinal kapının Kayseri’ye getirilerek müzede sergilenmesi olduğunu söz etti.
Kaynak: AA / Esma Küçükşahin – Aktüel
News
