Batılı yetkililer, Gazze’de acil ateşkes davetinde bulunup İsrail- Filistin sıkıntısında iki devletli tahlili savunduklarını belirtirken, Türkiye’nin Orta Doğu’daki durumuna ve gerginliğin azaltılması istikametindeki uğraşlarına dikkati çekti.
Filistin‘in Geleceği Konferansı’na katılmak üzere Türkiye’ye gelen, Slovenya Parlamento Üyesi Miroslav Gregoric, Portekiz’in eski Avrupa İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Bruno Maçaes, eski Avrupa Parlamentosu Lider Yardımcısı Ryzard Czarnecki ve Foundacion Alternativas Dış Siyaset Müdürü Vicente Palacio, İsrail’in Gazze’ye yönelik taarruzlarına ait AA’ya konuştu.
Slovenya Parlamento Üyesi Gregoric, İsrail’in Filistin‘e yönelik hücumlarına ait, “Biz ateşkes taraftarıyız, barış taraftarıyız, iki devletli tahlil taraftarıyız, acil insani yardımın sağlanmasından yanayız.” dedi.
Gregoric, ülkesinin Filistin konusunda konumunun net olduğunu tabir ederek, Gazze’de yaşananların hayal edilemeyecek bir durumda olduğunu söyledi.
Gazze’de çok güç kullanıldığını söyleyen Gregoric, Gazze’ye yiyecek, su, ilaç sağlanmasını desteklediğini söz etti.
Gregoric, Gazze’de yaşananları “korkunç” olarak nitelendirdi.
Avrupa Birliği’nin Gazze konusundaki siyasetini desteklemediğini vurgulayan Gregoric, “İsrail’e karşı gereğince sert olmayan ve (İsrail’i) ülkelerini savundukları mazeretiyle affeden resmi politikayı (AB politikasını) sevmiyorum. Tıpkı vakitte, Filistin’i işgal ediyorlar. (İsrail), Gazze’de ve artık de Lübnan’da insanlığa karşı müthiş cürümler işliyorlar.” sözlerini kullandı.
“Türkiye, Filistin işgalini sona erdirmek için çaba ediyor”
Gregoric, Türkiye’nin bölgesel bir harika güç olduğunu ve bir prensibe sahip olduğunu söyleyerek, “Türkiye, Filistin işgalini sona erdirmek için uğraş ediyor, umarım daima birlikte başarılı oluruz ve Filistin, İsrail ile barış içinde yaşayan özgür bir ülke olur.” dedi.
İsrail’e karşı olunmadığının altını çizen Gregoric, “Her iki ülkenin de barış içinde yaşadığı iki devletli bir tahlil olmalı.” diye konuştu.
Gregoric, Gazze’deki insani trajediye dikkati çekti ve insani şartları “korkunç” olarak nitelendirdi.
Gazze’deki insanların hala hayatta olmasının mucize olduğunu söyleyen Gregoric, “İsrail, Gazze’ye 75 bin tondan fazla bomba attı. Bu da Hiroşima’ya atılan üç atom bombasına eş paha. Orada (Gazze’de) insanların hala hayatta olması bir mucize.” dedi.
“Çok fazla endişe var, çok fazla sansür var”
Maçaes ise ülkesinin Filistin-İsrail sorununa ait tavrını kıymetlendirerek, İrlanda ve İspanya üzere Portekiz’in de Filistin’i devlet olarak tanıyabileceğine dikkati çekti.
Filistin’in devlet olarak tanınmasının Portekiz’de tartışıldığını lakin şimdi bir kararın alınmadığını söyleyen Maçaes, Portekiz hükümetinin “Filistin’i tanımak için gerçek vakit olmadığı” görüşünde olduğunu aktardı.
Maçaes, ülkesinin bu karar için Fransa ve Almanya üzere ülkelerin görüşlerini beklediğini, Avrupa Birliği’yle (AB) birlikte hareket edebileceğini söz ederek, “Açıkçası ben bunun yapılması gerektiğini düşünüyorum. Bu çok kritik bir an ve değerli bir işaret olurdu.” diye konuştu.
“Yapabileceğimiz tek şey bunun için savunuculuk yapmayı sürdürmek” diyen Maçaes, bunun hükümet tarafından alınması gereken büyük bir karar olduğunu söyledi.
AB’nin Orta Doğu’daki rolüne ait, diyalog kurmanın denendiğini fakat işe yaramadığını ve biraz daha argümanlı olunması gerektiğini söz eden Maçaes, “Genellikle Avrupa Birliği’nin bir tek ana aracı vardır, o da ticaret. İsrail ile askıya alınabilecek bir ticaret muahedemiz var.” dedi.
Maçaes, kimi ülkelerin “İsrail’e yeter” demek için ticaret muahedesini askıya aldığını hatırlatarak, AB’nin daha güçlü olmak zorunda kalacağını kaydetti.
Avrupa’daki birden fazla insanın Türkiye’nin Orta Doğu’daki konumunu desteklediğini tabir eden Maçaes, birçok ülkenin ne yapacağını bilmediğini ya da korktuğunu söyledi.
Maçaes, Türkiye’nin İsrail’e birtakım ticari yaptırımlarda bulunduğuna, pek çok ülkenin ticari yaptırım uygulamadığına dikkati çekerek, Orta Doğu’da durumun daha dramatik hale geldiğini söz etti.
Maçaes, “Çok fazla dehşet var, çok fazla sansür var. Gazze etrafında çok fazla yanlış bilgi, propaganda var, bence bunun sebebi belirli. Hükümetler, kamuoyunun soykırımı desteklemediğini biliyor ve bu yüzden alternatif bir gerçeklik sunmak zorunda, soykırımı destekleyen beşerler başkalarını susturmaya çalışmak zorunda. Bu demokrasilerimiz için çok zehirli, demokrasilerimizi yok ettiğini düşünüyorum ve bu devam ederse ileride tesiri yıkıcı olacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Filistin konusunda, daha faal olunması gereken diğer nedenlerden birinin de bu olduğunu söyleyen Maçaes, “Sadece Filistin halkını savunmuyoruz, aslında demokrasilerimizi savunuyoruz. Propaganda sansürünün düzeyi inanılmaz.” diye konuştu.
Maçaes, kendi ülkesinde hala özgür bir halde konuşabildiğini tabir ederek, şunları aktardı:
“Propaganda sansürünün boyutu inanılmaz. Bilhassa İngiltere, Britanya ve Almanya’da. Bu yüzden iki uç tarafı düşünüyorum ve ülkemde hala özgürce konuşabildiğimi hissediyorum ancak Almanya ve İngiltere’de Filistin probleminde artık özgürce konuşamıyorsunuz. Tehlikeli yolu seçen ülkelerimiz…”
“Türkiye bölgede son derece kıymetli bir oyun kurucu”
Eski Avrupa Parlamentosu Lider Yardımcısı Ryzard Czarnecki de, Türkiye’nin Orta Doğu’daki gerginliğin azaltılması tarafındaki uğraşlarına değinerek, “Türkiye bölgede son derece değerli bir oyun kurucu.” dedi.
“Ankara’nın kritik bir rolü var. Türkiye, vaktimizin en trajik çatışmalarından birinde barış tahlilini bulmak için Avrupa Birliği için çok âlâ bir ortak olabilir” tabirini kullanan Czarnecki, milletlerarası toplumun reaksiyon gösterdiğine fakat bunun yalnızca sözlerden ibaret kaldığına işaret etti.
Czarnecki, Türkiye’nin bölgedeki rolünün değerli olduğunu vurgulayarak, “Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği (AB) üzere kuruluşlardan daha etkin bir siyaset talep ediyorum. Yalnızca kelamla değil, yalnızca teselli değil, uygulanmasını bekliyoruz. Kısa vadede ateşkes değil, uzun vadede barışçıl bir süreç bekliyoruz.” sözlerini kullandı.
Dünyanın pratikte çok küçük olduğuna, Orta Doğu’da, Lübnan’da, Gazze Şeridi’nde ve Batı Şeria’da yaşananlardan Batı ülkelerinin de etkilenebileceğine işaret eden Czarnecki şunları kaydetti:
“Fransa’daki, Almanya’daki, Hollanda’daki, Belçika’daki, İngiltere’deki beşerler bunun bizim işimiz olmadığını söyleyemez. Kısmen de olsa bunun Avrupa’nın sorumluluğu olduğunu düşünüyorum ve artık harekete geçme vakti.”
Czarnecki, Avrupa Birliği’nin bu bahiste daha faal olması gerektiğini vurguladı.
“İki devletli tahlil fikrinin canlı tutulması gerekiyor”
Foundacion Alternativas Dış Siyaset Müdürü Palacio da, İspanya’nın ateşkes daveti yapan birinci ülkelerden biri olduğunu hatırlatarak, ülkesinin yalnızca ateşkes değil, insani koridorun açılmasını da istediğini söyledi.
“İnsani yardım, Gazze halkının yaşadığı bu dramın tırmandırılması, Avrupa Birliği içindeki dış siyasetimizin temel direği oldu” diyen Palacio, bu konumun oluşmasında İspanya’nın öncülük ettiğini belirtti.
Palacio, Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansının (UNRWA) insani yardımlar konusunda kıymetini vurgulayarak, “İnsanlar yalnızca Gazze’de değil, Batı Şeria’da da bu büyük dramı yaşıyor.” diye konuştu.
İspanya üzere ülkelerin gösterdiği gayretin hakikat olduğunu fakat bunun kâfi olmadığını söyleyen Palacio, AB üyesi ülkelerin, insani yardımların ulaştırılması konusunda daha fazla uğraş sarf etmesini gerektiğine dikkati çekti.
Palacio, bunun kıymetli olduğunu vurgulayarak, iki devletli tahlil fikrinin “yeniden doğduğunu” belirterek, bu fikrin canlı tutulması gerektiğinin altını çizdi.
“İki devletli çözüm” fikrine katılmaya başlayan ülkeler olduğunu söyleyen Palacio, İspanya’nın akabinde Slovenya ve İrlanda’nın da Filistin’i devlet olarak tanıdığını hatırlattı.
Palacio, İsrail’e yönelik yapılabilecek ekonomik ve ticari yaptırımların caydırıcı olabileceğine değinerek, Türkiye’nin Akdeniz Bölgesi’nde büyük efor gösterdiğini ve bundan memnuniyet duyduğunu söyledi.
Akdeniz’de, barış, istikrar, refah üzere ortak çıkarların olduğunu belirten Palacio, kimsenin bölgesel çatışmayla ilgilenmediğini bu yüzden işbirliği içinde birlikte çalışılması gerektiğini kaydetti.
Palacio, Filistin ve İsrail için barışı gündeme getirmenin ehemmiyetine işaret ederek, sorunu çözmek için öteki ülkelerle birlikte çalışılması ve daha fazla takviyeye gereksinim gerektiğini vurguladı.
Kaynak: AA / Sümeyye Dilara Dinçer – Şimdiki
News
