Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, 1960’lı yıllarda çalışmak için Hollanda‘nın Haarlem kentine giden Türk bayan göçmenlerle onların kızları ve torunlarının öyküsünün anlatıldığı Türk Bayan Öncüleri standını açtı.
Türkiye ve Hollanda ortasındaki Çalışma Muahedesi’nin 60’ıncı yılı münasebetiyle Galerim Sanat Galerisi’nde düzenlenen standa, Hollanda’nın Ankara Büyükelçisi Joep Wijnands ve 1965 yılında Çalışma Bakanlığı yapan Ali Naili Fazilet de katıldı.
Serginin açılışında konuşan Bakan Göktaş, 60’lı yıllarda Almanya, Belçika, Hollanda üzere ülkelere iş gücü göçünün başladığını, o devirde Anadolu’nun farklı yerlerinden bu ülkelere “cesaretle” göç edildiğini anlattı.
Göç edenlerin, elinde bavulla “Bir tarla alırım, bir konut alırım ardından tekrar ülkeme dönerim” niyetiyle buralara gittiğini belirten Göktaş, kendi öyküsünün de bu periyotta başladığını, dedesinin de tıpkı kurallarda Afyon’un Emirdağ ilçesinden kalkıp birkaç seneliğine Belçika’ya göç ettiğini anlattı.
Hollanda’ya göç etmiş birinci Türk bayanlarının, kızlarının, torunlarının öykülerinin kendisi için çok değerli olduğunu lisana getiren Göktaş, “Her bayan portresi aslında cüretin, azmin, fedakarlığın da bir göstergesi, bir yansımasıdır.” dedi.
Göktaş, şöyle konuştu:
“Göç öykülerinden bahsettiğimizde genelde erkekler üzerinden göçler yansıtılır. Kaldı ki iş göçüne katılan ve bu göçü birinci başlatanlar ortasında ağır bayan iş gücü de vardı. Tek başına giden bayanlar da vardı. Eş olarak gidenler de vardı. Her biri gittiklerinde büyük fedakarlıklar gösterdiler. Bazen madenlerde, bazen geceleri çok ağır mesailer harcarlardı. Hanımlar da günlük hayatta hem çocukların okula ahenk problemleriyle yahut kendileri de işe giderek bir biçimde hayata tutunmak, oranın lisanını kavramak, kültürüne adapte olmak için ağır bir çaba sarf ediyorlardı.”
Kadınların iki ülke ortasındaki iş birliğine, yaşadıkları ülkenin iktisadına çok ağır katkıda bulunduklarını tabir eden Göktaş, bu kıssaları yaşatmanın da çok değerli olduğunu lisana getirdi.
Bakan Göktaş, stantta emeği geçenlere teşekkür etti.
“Bir elin nesi var, iki elin sesi var”
Hollanda’nın Ankara Büyükelçisi Joep Wijnands da, standın Hollanda’da bulunan ve üç kuşağı temsil eden Türk bayanların kıssalarını anlattığını belirtti.
Wijnands, 19 Ağustos 1964’te Hollanda Krallığı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin bir mutabakat imzalayarak Türk vatandaşlarının Hollanda’da çalışmaya davet edildiğini söz ederek, “Bu sene bu mutabakatın 60. yılını kutlamaktayız. Bu tıpkı vakitte Türkiye-Hollanda ilgilerinde bir dönüm noktasını temsil etmektedir.” dedi.
1960’da Hollanda’da yalnızca 200 Türk vatandaşının ikamet ettiğine değinen Wijnands, bugün sayının yarım milyona yaklaştığını belirtti.
Wijnands, tarihe bakıldığında pek çok kişinin aklına göç eden şahıslar olarak mevcut Türk-Hollandalı kuşağın babası ya da dedesinin geldiğini belirterek, “Ancak bu öykünün tamamı değil. Hollanda’ya epeyce fazla bayan da gitti. Bugün onların öykülerini duyurmak istiyoruz.” diye konuştu.
“Türkiye’nin Bayan Öncüleri” standıyla bayanları onurlandırmak istediklerini söz eden Wijnands, “Sergimizi Hollanda’da bulunan Haarlem kentinden Türkiye’ye getirttik ve şimdiye kadar Türkiye’nin farklı kent ve ilçelerinde sergileme imkanı bulduk. Bunlar ortasında Bursa, Yozgat, İstanbul ve Emirdağ var.” dedi.
Wijnands, “‘Öncüler’ onları tanımlamak için hoş bir söz. Bu cesaretli bayanlar bilmedikleri bir ülkeye seyahat ettiler ve birçok vakit ailelerine takviye olabilmek için büyük fedakarlık gösterdiler.” sözlerini kullandı.
Kadınların gösterdikleri eforla Hollanda’nın kalkınmasına katkı sağladığına işaret eden Wijnands, “2. Dünya Savaşı’ndan sonra dayanağa gereksinimimiz vardı. Sonraki jenerasyonların önünü açtılar.” dedi.
Wijnands, ülkesinin bayanların tüm dünyada eşit pozisyonda olabilmesi için dayanak verdiğine ve kelam konusu standın Hollanda’nın bu tavrıyla örtüştüğüne işaret etti.
Konuşmaların akabinde Bakan Göktaş ve Büyükelçi Wijnands, açılış kurdelesini kestiler. Göktaş ve Wijnands, daha sonra sergiyi gezip fotoğrafları incelediler ve bayan öykülerini dinlediler.
Sergi, 17 Ekim’e kadar açık olacak.
Kaynak: AA / İsa Toprak – Şimdiki
News
